Szczególną formą zobowiązań finansowych są pożyczki prywatne. To instrument pozabankowy, który cechuje się tym, że umowa zawierana jest między podmiotami, z których żaden nie prowadzi działalności gospodarczej ani nie jest częścią sektora bankowego. Mówiąc wprost, to pożyczki pomiędzy dwoma osobami prywatnymi, a ich wyjątkowym rodzajem jest pożyczka w rodzinie, czyli zawierana pomiędzy osobami ze sobą spokrewnionymi albo spowinowaconymi. Czym wyróżnia się taka forma zobowiązań?
Ograniczenie kosztów pożyczki
Przede wszystkim znacznym ograniczeniem lub nawet wyeliminowaniem kosztów znanych z tradycyjnych pożyczek pozabankowych. W pierwszej kolejności więc chodzi o oprocentowanie, które wedle prawa cywilnego nie jest obligatoryjne w żadnej formie pożyczkowej, a więc tym bardziej w tej typowo rodzinnej. Brak oprocentowania to brak naturalnych odsetek, które znacznie podwyższają wysokość comiesięcznych rat do spłacenia. W drugiej kolejności pożyczka w rodzinie pozbawiona jest najczęściej tak zwanych opłat dodatkowych, czyli związanych z przygotowaniem dokumentacji przez firmę, obsługą wniosku i oczywiście ustaloną prowizją lub marżą za udzielenie zobowiązania.
Umowa w domu czy u notariusza?
Z drugiej jednak strony mogą pojawić się opłaty związane z opłaceniem usług notarialnych w przypadku, gdy umowa zawierana jest za jego pośrednictwem i poświadczeniem. Nie jest to obowiązek – umowę spisać można samemu w dwóch jednakowych egzemplarzach i podpisać bez udziału prawnika. W przypadku kwoty powyżej 1000 złotych umowa pisemna jest wręcz konieczna od strony prawnej. Warto jednak skorzystać z pośrednictwa notarialnego, jeśli kwota zobowiązania jest bardzo wysoka; pozwoli to uniknąć błędów formalnych w umowie, które potem mogą być przyczyną jej unieważnienia.
Pożyczka w rodzinie a podatek
W świetle prawa pożyczka jako taka nie jest dochodem, więc nie płaci się od niej podatku. Dotyczy to też pożyczek udzielanych sobie wzajemnie przez członków rodziny. Opodatkowaniu za to podlega sam proces czynności prawnej (a taką jest zawarcie umowy pożyczkowej) i wynosi 2% od całościowej kwoty. Zwolnienie z tego podatku działa na identycznej zasadzie jak w przypadku podatku od darowizny czy spadku; nie płacą go osoby z najbliższej grupy podatkowej czyli małżonkowie, ich wstępni i zstępni, rodzeństwo, teściowe oraz dzieci przysposobione i rodzice adopcyjni.
Inne formalności podatkowe
Kiedy zawiera się umowę pożyczki z firmą, wszelkie ewentualne rozliczenia podatkowe spoczywają zawsze na niej. Nie ma tu znaczenia, czy jest to pożyczka na 500+ albo bez BIK lub na jak wysoką kwotę. W przypadku prywatnej pożyczki zawieranej między członkami rodziny to już na pożyczkobiorcy spoczywają obowiązki podatkowe, w tym także te związane ze zgłoszeniem umowy w urzędzie skarbowym. Obowiązek ten dotyczy wszystkich pożyczkobiorców korzystających z takiej formy zobowiązania, również należących do najbliższej, zerowej grupy podatkowej. Nie trzeba zgłaszać tylko transakcji poniżej 9637 złotych – wszystkie inne należy uwzględnić na formularzu PCC3. Jeśli pożyczkobiorcy będzie przysługiwało zwolnienie z podatku, zostanie ono automatycznie odnotowane.
Podstawa udzielenia pożyczki
W przeciwieństwie do zobowiązań udzielanych przez firmy pożyczkowe, model pożyczki rodzinnej nie wymaga przedstawiania żadnych zaświadczeń czy informacji o dochodach. To wyłącznie kwestia wzajemnych ustaleń na linii pożyczkodawca – pożyczkobiorca. Pożyczka w rodzinie może być udzielona bez BIK, bez formalności (prócz spisania umowy), bez oświadczeń o zarobkach czy sprawdzania zdolności kredytowej.
Co zawrzeć w umowie?
Nie ma określonego wzoru umowy pożyczkowej, są za to elementy wymagane przez prawo cywilne, których obecność na dokumencie jest niezbędna, aby był on prawnie ważny. Pożyczka w rodzinie powinna być najlepiej zawarta w formie pisemnej, a umowa musi posiadać wskazanie czasu i miejsca jej zawarcia, pełną identyfikację stron ją podpisujących oraz kwotę zobowiązania, czas spłaty (plus ewentualną wysokość rat), sposób przekazania pieniędzy (wskazany jest przelew bankowy), stopień pokrewieństwa między stronami i ewentualne oprocentowanie.
Dodaj komentarz